Moderne rituelen
Steek jij wel eens een kaarsje op voor iemand? Wanneer heb je voor het laatst een kaarsje op een verjaardagstaart uitgeblazen en een wens gedaan? Of een tatoeage gezet om iemand te herinneren? Het zijn alle rituelen die we gebruiken om even stil te staan bij een belangrijke situatie. Symbolische handelingen die extra waarde geven aan het bijzondere moment. Het woord rituelen associeer ik vooral met kerkelijke riten of met wat zweverige gebruiken. Mijn vooroordelen klopten niet, ontdekte ik gisteren op een belevingsdag vol rituelen in de tuinen van Appeltern.
Nieuwsgierig door de uitleg ‘een belevingsdag met alledaagse rituelen voor jong en oud’ en omdat ik als begeleider bij afscheidsdiensten beter gebruik wil maken van rituelen, wilde ik er meer van weten. Moderne rituelen, wat houdt dat eigenlijk in? In ieder geval werd vooroordeel 1 direct met wortel en al uitgeroeid. Rituelen zijn niet zweverig. We kennen op allerlei plekken rituelen, via muziek, via beeld, via een handeling en via woorden. Het zingen van lang zal ze leven bij een verjaardag. Het geven van bloemen bij vieringen of troost. Tja, eigenlijk worden we omringd door rituelen en zetten we ze in op allerlei momenten. Eyeopener 1. Tegelijkertijd kun je van oude rituelen ook eigentijdse rituelen maken. Dat was eyeopener 2.
Ik maakte een geboorteritueel of geboorteviering mee. Een geboorteviering is bedoeld om de band tussen ouder en kind op een bijzondere manier te benadrukken. Wat ik prachtig vond, was dat de ouders uitspraken welke betekenis zij in het leven van hun kind wilden hebben. Ook de opa en oma hadden een wens voor de kleine dame. We waren er met zijn allen getuigen van welke waarden er in dit gezin leefden en werden nagestreefd. Ook kreeg de naam een extra glans doordat de ouders vertelden waarom ze voor deze naam hadden gekozen en wat ze hoopten dat de naam voor hun kind zou betekenen. Tot slot deden de ouders een belofte aan hun kind. Alles werd omringd met een lief verhaal en een spel voor de aanwezige kinderen en iedereen werd even bij de ceremonie betrokken. Ik vond het prachtig. Het kippenvel stond op mijn armen. Door zo’n symbolisch gebaar sta je even stil bij de enorme verandering die een kind in je leven brengt, die het ouderschap brengt. Je denkt na over wat je partner en jij willen overbrengen aan het nieuwe leven en je betrekt, als je dat wilt, belangrijke familieleden daarbij, zoals een opa en oma, een tante of oom. Als ik bij de geboorte van mijn dochter dit ritueel had gekend, hadden mijn partner en ik het zeker ingezet om haar welkom te heten op een eigentijdse manier.
Natuurlijk waren er veel rituelen die je bij een afscheid kunt inzetten. Heel bijzonder hoe een kaars aansteken verschillende betekenissen kan hebben. Ook heb ik verschillende manieren gezien om belangrijke momenten in je leven met een klein ritueel te begeleiden. Twee voorbeelden: ik heb een papieren bootje meegegeven aan het water om zo een oude herinnering letterlijk los te maken en ik heb een wens geschreven op papier en deze met enkele zaadjes begraven zodat de wens, net als de zaadjes, kan ontkiemen en tot groei kan komen. Tot slot heb ik een heerlijk kopje thee gedronken waarbij de geur van de uitgezochte thee herinneringen naar boven bracht. Allemaal eigentijdse, alledaagse rituelen die mij aan het denken hebben gezet over mijn rituelen. Ik kwam tot de ontdekking dat schrijven en vertellen mijn belangrijkste rituelen vormen. Dat ik gemakkelijk denk in symbolen en rituelen. Onbewust heb ik tijdens de afscheidsdiensten die ik mocht begeleiden rituelen ingezet die de familieleden steunden in hun verdriet. Elke avond verzin ik samen met mijn dochter een droom zodat ze makkelijk in slaap valt. Ik houd een mooie overpeinzingen-boekje bij waarin ik treffende uitspraken, mooie zinnen en gedachten neerpen. Rituelen zijn er gewoon, altijd en overal. Mijn vraag aan jou: ‘op welke momenten in het leven maak jij gebruik van rituelen?’
[author] [author_image timthumb=’on’]http://www.verhalendverwerken.nl/wp-content/uploads/2012/03/sietske2.jpg[/author_image] [author_info]Een dialoog aangaan met jezelf op papier levert veel inzichten op. Verhalen vertellen biedt ook ruimte en inzicht. Ik noem dat verhalend verwerken en gebruik deze methode zowel in individuele coachingstrajecten als bij mijn trainingen. Daarnaast begeleid ik nabestaanden bij het vormgeven van een laatste afscheid waarbij de verhalen van en herinneringen aan de overledene centraal staan. Zo heb ik verhalen, schrijven en het begeleiden van mensen een centrale plek in mijn leven gegeven. Heerlijk, daar mag je me zelfs ’s nachts voor wakker maken! Sietske Zijlmans schrijft, begeleidt en traint mensen. [/author_info] [/author]
Geef een reactie